สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนกระสังพิทยาคม

ต้นชาฮกเกี้ยน

ชื่อวิทยาศาสตร์   : Carmona retusa (Vahl) Masam. 

ชื่อวงศ์   :  Boraginaceae 

ชื่อสามัญ   : - 

ชื่อพื้นเมือง   : ชาดัดใบมัน ข่อยจีน ชาญวน ชา ชาญี่ปุ่น 

ชนิดพืช [Plant Type]   : ไม้พุ่ม 

ขนาด [Size]   : สูงได้ถึง 1 เมตร 

สีดอก [Flower Color]   : สีขาว 

ฤดูที่ดอกบาน [Bloom Time]  : หมุนเวียนตลอดปี 

อัตราการเจริญเติบโต [Growth Rate]  : ปานกลาง 

ลักษณะนิสัย [Habitat]   : ดินร่วน ระบายน้ำได้ดี 

ความชื้น [Moisture]   : ปานกลาง-ต่ำ 

แสง [Light]   : แดดเต็มวัน-รำไร

ลักษณะทั่วไป (Characteristic)   : ไม้พุ่มขนาดเล็ก ลำต้นแตกกิ่งก้านจำนวนมากเป็นพุ่มแน่นทึบ 

ใบ (Foliage)   : ใบเดี่ยว เรียงสลับ มักออกเป็นกระจุกสั้นๆ ตามกิ่ง รูปไข่กลับแคบ กว้าง 0.5-2 เซนติเมตร ยาว

1-4 เซนติเมตร ปลายแยกเป็นพูแหลมมักเป็นติ่งหนามอ่อน โคนใบรูปลิ่ม ขอบใบหยักผิวใบด้านบนสีเขียวเข้ม

เป็นมันค่อนข้างหนาด้านหลังใบสีเขียวอ่อน 

ดอก (Flower)  : สีขาว ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกตามซอกใบ มีดอกย่อย 2-5 ดอก กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปแถบ 

สีเขียวอ่อน ด้านนอกมีขนยาวประปราย โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเล็กน้อยเป็นรูปกรวย ปลายแยกเป็น 5 แฉก 

ดอกบานเต็มที่กว้าง 0.8 มิลลิเมตร 

ผล (Fruit)   : ผลสด รูปกลมขนาด 6 มิลลิเมตร สีส้มแดง มี 4 เมล็ด 

การใช้งานด้านภูมิทัศน์ (Landscape Used)   : ปลูกเป็นแปลง ทำเป็นแนวรั้ว ตัดแต่งทำไม้ดัด บอนไซได้ ปลูกริมทางเดิน ริมน้ำตก ลำธาร ริมทะเล ทนน้ำท่วมชัง

วิธีการเลือกและเตรียมกิ่งปักชำ ควรเลือกกิ่งกึ่งแก่กึ่งอ่อน ลักษณะของกิ่งชนิดนี้ให้สังเกตว่ามีเปลือกสีน้ำตาลปนเขียว (กิ่งอ่อนเกินไปมักจะเน่าง่าย ส่วนกิ่งแก่เกินไปก็จะออกรากยาก)

ดอก

ดอก (Flower) : สีขาว ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกตามซอกใบ มีดอกย่อย 2-5 ดอก 
กลีบเลี้ยง5กลีบ รูปแถบ สีเขียวอ่อน ด้านนอกมีขนยาวประปราย โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเล็กน้อยเป็นรูปกรวย ปลายแยกเป็น 5 แฉก ดอกบานเต็มที่กว้าง 0.8 มิลลิเมตร 

ผล

ผล (Fruit) : ผลสด รูปกลมขนาด 6 มิลลิเมตร สีส้มแดง มี 4 เมล็ด

    ใบ

ใบ (Foliage) : ใบเดี่ยว เรียงสลับ มักออกเป็นกระจุกสั้นๆ ตามกิ่ง รูปไข่กลับแคบ กว้าง 0.5-2 เซนติเมตร ยาว1-4 เซนติเมตร ปลายแยกเป็นพูแหลมมักเป็นติ่งหนามอ่อน โคนใบรูปลิ่ม ขอบใบหยักผิวใบด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมันค่อนข้างหนาด้านหลังใบสีเขียวอ่อน 

ลักษณะวิสัย: ไม้พุ่ม

ลักษณะทั่วไป: เป็นไม้พุ่ม สูงได้ถึง 2.5 เมตร แตกกิ่งก้านหนาแน่น ใบเดี่ยวเรียงสลับ  มักออกเป็นกระจุกตามกิ่งสั้น ๆ รูปไข่กลับแคบ ปลายแยกเป็นพูแหลม

3-5 แฉก ปลายพูมักเป็นติ่งหนามอ่อน  โคนใบรูปปลิ่ม หลังใบสีเขียวเข้มเป็นมันขรุขระเล็กน้อย ท้องใบสีเขียวอ่อน  ดอกสีขาว  ออกเป็นช่อกระจุกตามชอกใบ

ดอกย่อย 2-5 ดอก กลีบเลียง 5 กลีบ สีเขียวอ่อน ด้านนอกมีขนยาวประปราย โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเล็กน้อยเป็นรูปกรวย ปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปสามเหลี่ยม

แคบ ปลายมน  ผลรูปกลม สีส้มแดง

ประโยชน์ : ปลูกเป็นไม้ประดับกลางแจ้ง ทำแนวรั้ว บอนไซ

การขยายพันธุ์ : โดยการเพาะเมล็ด และการปักชำกิ่ง การดูแลต้นชาฮกเกี้ยน  1.บริเวณที่ปลูกหากเป็นที่กลางแจ้งโดนแสงทั้งวันจะดีกว่าในร่ม 2. หน้าแล้งควรรดน้ำทุกวันอย่างน้อย 1 ครั้ง เช้า 8-9 โมง หรือ บ่าย4-5โมง (หรือหากเห็นว่าดินแห้งเร็วก็รดวันละ 2 ครั้งทั้งเช้าและบ่ายเลย) 3. หน้าฝนควรรดน้ำเฉพาะเมื่อเห็นว่าดินแห้ง(กรณีฝนไม่ตกหลายวัน) แต่ควรดูแลและป้องกันไม่ให้น้ำขังแฉะ หากมีต้องขุดร่องระบายน้ำออก 4. หลีกเลี่ยงการดน้ำเช้ามืด หรือค่ำมากแล้วโดยเฉพาะหน้าฝน เพื่อป้องการเกิดเชื้อราที่โคนราก 5. ใส่ปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยอินทรีย์อื่นๆเช่นปุ๋ยหมักบริเวณข้างแถวที่ปลูกทั้งสองข้าง พร้อมพรวนดินหลังใส่ปุ๋ย 2 เดือนครั้ง ประมาณ 2 กก.ต่อระยะ  1 เมตร แล้วตามด้วยการรดน้ำ 6. อาจใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 บ้างก็ได้ โดยใส่ผสมลงไปพร้อมกับปุ๋ยคอก/ปุ๋ยหมักประมาณ 1 ช้อนต่อปุ๋ยคอก 2 กก. 7. ตัดแต่งยอดเพื่อบังคับทรงพุ่มตามต้องการ เมื่อมีการแตกยอดใหม่ออกมายาวประมาณ 1 คืบ(หรือเร็วกว่านั้น)ก็จะทำให้ทรงพุ่มหนาทึบดีเหมาะ  ทำเป็นรั้ว ทั้งนี้ก็ขึ้นอยุ่กับความต้องการ/ความชอบ 8. วิธีตัดแต่งใช้กรรไกรตัดหญ้าแบบใบมีดยาวมีด้ามจับ 2 มือ จะควบคุมแนวระดับได้ง่าย และเป็นการออกกำลังกายไปในตัว                                                                          วีดีโอ

แหล่งที่มา 
          http://www.shc.ac.th/learning/botanical-garden/71.htm
          https://sites.google.com/site/cwk270755/cha-hkkeiyn
          https://sites.google.com/site/teatreehawksseminyak/tn-cha-
          https://www.gotoknow.org/posts/304789
          https://www.youtube.com/watch?v=8OYpef18BLA
          https://www.youtube.com/watch?v=kqELkbWo4jM